آدرس مطلب تغییر کرده است :
قانون اهم (رابطه پرکاربرد مقاومت و پتانسیل و جریان الکتریکی)
مقاومت الکتریکی
مقاومت الکتریکی (Electrical Resistance) بیانگر مقاومت یک جسم فیزیکی در برابر عبور جریان الکتریکی از آن است. واحد بینالمللی (SI) مقاومت الکتریکی، اهم است. مقدار معکوس این کمیت رسانایی الکتریکی نام دارد که با زیمنس اندازهگیری میشود. مقاومت الکتریکی یک شی، جریان الکتریکی را تحت اختلاف پتانسیل مشخص بین دو سر شی، شکل میدهد..
شدت جریان عبوری از یک مقاومت رابطه مستقیمی با ولتاژ عبوری موجود دو سر مقاومت دارد. این رابطه توسط قانون اهم نمایش داده می شود
قانون اهم (Ohm’s law) سادهترین و دوستداشتنیترین فرمول الکترونیک در طراحی مدارهای الکترونیکی مورد استفاده در میکروشیپ است و رابطه بین ولتاژ(پتانسیل الکتریکی)، مقاومت الکتریکی(رابطه اختلاف پتانسیل بین دو سر عنصر مقاومتی و جریان الکتریکی گذرنده از آن) و جریان را با استفاده از ریاضیات بیان میکند.. شاید بتوان گفت دیگر قوانین ولتاژ و جریان مدارهای الکتریکی پیرو همین روابط قابل اثبات هستند!
مقاومت مانع از عبور جریان الکتریکی (الکترونهای آزاد) میشود. مقاومت (R) برای عنصر پسیو مقاومت، در هر دو جریان الکتریکی DC و AC وجود دارد و مقدار آن در هر دو جریان یکسان است.
امپدانس چیست؟ چه تفاوتی با مقاومت دارد؟
واژه «امپدانس» (Impedance را با نماد Z نشان میدهند) به مقاومتی که عنصر یا مدار هنگام عبور جریان متناوب از خود نشان میدهد، اشاره دارد. در واقع امپدانس واژهای کلیتر از مقاومت بوده و در یک مدار به مجموع راکتانس خازنی و سلفی و مقاومت R، امپدانس گفته میشود. بدیهی است که واحد سنجش امپدانس، «اُهم» (Ohm) با نماد Ω است. محاسبه امپدانس، کار آسانی است و از رابطه سادهای به دست میآید.
امپدانس شامل عامل مقاومت عادی (R) و عامل ناشی از مقاومت واکنشی یا القایی یا راکتانس (Reactance با نماد X) یا میدانهای الکتریکی و مغناطیسی در خازن و سلف به هنگام عبور جریان الکتریکی متناوب (AC) است.
پدید آمدن راکتانس خازنی (XC) ناشی از مخالفت جهت میدان الکتریکی بین صفحات خازن با جهت جریان است. خازن در جریان الکتریکی متناوب (AC) به طور مدام با تغییر جهت جریان، شارژ و دشارژ میشود. در واقع به هنگام شارژ جهت جریان عوض میشود و بارهای قبلی که در راستای شارژ شدن در صفحات خازن جمع شده بودند (میدان حاصل از آنها) در برابر دشارژ شدن مقاومت میکنند. هر چه سرعت تغییر جهت جریان بیشتر باشد، میزان راکتانس خازنی کاهش مییابد، و میتوان گفت بار کمتری به هنگام شارژ در صفحات ذخیره میشود.
در راکتانس سلفی (XL) نیز میدان مغناطیسی تولید شده مطابق با قانون لنز، با تغییر جهت جریان الکتریکی مخالفت میکند.
اطلاعات بیشتر در مورد محاسبه امپدانس در مدارهای خازنی یا سلفی یا ترکیبی RLC
تفاوت مقاومت الکتریکی با هدایت الکتریکی
رسانندگی ویژه الکتریکی بر اساس توانایی مواد در هدایت و انتقال جریان الکتریسیته در محدوده معینی تعریف می شود. به عبارت دیگر، هدایت الکتریکی بر اساس رسانایی (توانایی یک ماده در انتقال جریان) می باشد. در حالیکه، مقاومت الکتریکی (Electrical resistivity) نشان دهنده میزان مقاومت ماده مورد نظر در برابر عبور جریان الکتریسیته در محدوده معین است. مقاومت یک جزء به پارامتر های مختلفی مانند طول رسانا، مساحت هادی و مواد هادی بستگی دارد. کمیت مقاومت الکتریکی با حرف یونانی رُ (rho) یا ρ نشان داده می شود. واحد آن در سیستم بین المللی SI بر حسب اهم (Ω) در متر (Ω⋅m) است. هدایت و مقاومت الکتریکی هر دو در حقیقت واحد های قابل تبدیل به همدیگر می باشند. به بیان دیگر، کمیت هدایت الکتریکی برعکس کمیت مقاومت الکتریکی است (σ = ۱/ρ).